Zapewne wielu kierowców zastanawiało się, co oznaczają kody umieszczone na samym dole rewersu prawa jazdy. Są one bardzo ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa i legalności poruszania się po drogach. Dlatego przypominamy, czego dotyczą i apelujemy o zapoznanie się z nimi i stosowaniem w codziennych podróżach.
Posiadanie prawa jazdy to duża odpowiedzialność. Oprócz znajomości przepisów prawa drogowego i zdrowego rozsądku powinniśmy również dobrze znać oznaczenia, które umieszczone zostały w naszym blankiecie prawa jazdy. Oznaczenia kodowe precyzyjnie określają jakimi pojazdami kierować może właściciel takiego dokumentu.
Niestety brak wiedzy w tym zakresie, może nieść za sobą pewne konsekwencje prawne, z którymi będzie musiała zmierzyć się 46-letnia mieszkanka Bytomia, która w ubiegłą sobotę na DK11 w Brynku została zatrzymana do kontroli. Kobieta, jadąc fiatem, przekroczyła dozwoloną prędkość, za co została ukarana mandatem. Jednak w trakcie kontroli, policjanci dokładnie przyjrzeli się uprawnieniom kierującej i okazało się, że zarówno w jej dokumencie, jak i w Centralnej Ewidencji Kierujących widnieje kod ograniczenia „78”, który mówił, że właściciel prawa jazdy może poruszać się pojazdem, który nie jest wyposażony w pedał sprzęgła.
W związku z tym, że fiat, którym poruszała się kobieta, nie spełniał powyższych wymogów, policjanci zatrzymali dowód rejestracyjny, a sprawą wykroczenia, które popełniła, zajmie się sąd.
Niech ta sprawa będzie przykładem do tego, aby przed każdą podróżą upewnić się, że wyjeżdżając na drogi, zrobimy to zgodnie z prawem i nie narazimy się na odpowiedzialność. Będzie to miało ogromne przełożenie również na to, czy na drogach będzie bezpiecznie.
Dla przypomnienia, poniżej prezentujemy kilka kategorii oznaczeń kodowych prawa jazdy:
Grupa 01 – dla osób z wymaganą korektą lub ochroną wzroku
- 01.01 –kiedy do jazdy potrzebne są okulary;
- 01.02 –gdy kierowca musi mieć soczewki kontaktowe;
- 01.03 – jeżeli do jazdy potrzebne są okulary ochronne;
- 01.04 – gdy kierowca powinien mieć szkła przyciemnione,
- 01.05 – jeżeli podczas jazdy wymagana jest przepaska na oko,
- 01.06 – gdy do jazdy potrzebne są okulary lub soczewki kontaktowe.
Grupa 02 – dla osób z wymaganą korektą słuchu
- 02.01 – gdy wymagany jest aparat słuchowy jednouszny,
- 02.02 – jeżeli potrzebny jest obuuszny aparat słuchowy.
Grupa 03 – dla osób, które potrzebują protezy do jazdy
- 03.01 – gdy trzeba protezy lub szyny ortopedycznej kończyny górnej,
- 03.02 – jeżeli wymagana jest proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej.
Grupa 05 – ograniczenia korzystania z pojazdu
- 05.01 – gdy kierowca może jeździć wyłącznie w godzinach dziennych,
- 05.02 – gdy kierowca może poruszać się wyłącznie w obrębie określonego obszaru administracyjnego,
- 05.03 – jeżeli kierowca może poruszać się wyłącznie bez pasażerów,
- 05.04 – dla kierowców, którzy mogą poruszać się z prędkością nie większą niż określony limit,
- 05.05 – gdy kierowca może jeździć tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy,
- 05.06 –jeżeli kierowca nie ma prawa ciągnąć przyczepy,
- 05.07 –gdy kierowca nie ma prawa wjeżdżać na autostrady,
- 05.08 –jeżeli autor ma kategoryczny zakaz spożywania alkoholu.
Grupa 10 i 15 – gdy wymagane są zmiany w zakresie zmiany biegów lub sprzęgła
- 10.01 – gdy auto musi mieć ręczną zmianę biegów,
- 10.02 – jeżeli samochód nie może mieć pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A),
- 10.03 – jeżeli kierowca może jeździć autem, ze zmianą biegów sterowaną elektronicznie,
- 10.04 – gdy wymagana jest modyfikacja dźwigni zmiany biegów,
- 10.05 – gdy nie można zastosować przekładni dodatkowej w pojeździe,
- 15.01 – jeżeli wymagana jest zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów,
- 15.02 – gdy potrzebne jest sprzęgło sterowane ręcznie,
- 15.03 – jeśli sprzęgło w pojeździe musi być automatyczne,
- 15.04 – w sytuacji, gdy wymagany jest składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą.
Grupa 20 – dla modyfikacji w układzie hamulcowym
- 20.01 – gdy potrzebny jest zmodyfikowany pedał hamulca,
- 20.02 – jeśli pedał hamulca ma być powiększony,
- 20.03 – jeżeli pedał hamulca ma być dostosowany do obsługi lewą stopą,
- 20.04 – jeżeli pedał hamulca ma być przystosowany pod całą stopę,
- 20.05 – gdy w aucie niezbędny jest wychylny pedał hamulca,
- 20.06 – jeżeli hamulec roboczy ma być ręcznie sterowany,
- 20.07 – wskazujący na maksymalne użycie wzmocnionego hamulca roboczego,
- 20.08 – co wskazuje na maksymalne użycie hamulca awaryjnego zintegrowanego z hamulcem roboczym,
- 20.09 – gdy potrzebny jest zmodyfikowany hamulec postojowy,
- 20.10 – jeśli hamulec postojowy ma być elektrycznie sterowany,
- 20.11 – dla auta z nożnym hamulcem postojowym,
- 20.12 – jeśli potrzebny jest składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą,
- 20.13 – gdy auto ma mieć hamulec obsługiwany kolanem,
- 20.14 – jeśli pojazd powinien mieć elektrycznie sterowany hamulec roboczy.
Grupa 25 – dla modyfikacji w zakresie układu przyspieszenia
- 25.01 – gdy potrzebny jest zmodyfikowany pedał przyspieszenia,
- 25.02 – jeżeli pedał przyspieszenia ma być przystosowany pod całą stopę,
- 25.03 – gdy pedał przyspieszenia ma być wychylny,
- 25.04 – jeśli przyspieszenie ma być sterowane ręcznie,
- 25.05 – gdy przyspieszenie ma być sterowane kolanem,
- 25.06 – gdy auto ma mieć serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny),
- 25.07 – jeżeli pedał przyspieszenia ma być po lewej stronie pedału hamulca,
- 25.08 – gdy pedał przyspieszenia ma być po lewej stronie,
- 25.09 – jeżeli w pojeździe ma być składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą.
Grupa 30 – dla modyfikacji układów hamowania i przyspieszania
- 30.01 – gdy w aucie mają być pedały równoległe,
- 30.02 – jeżeli pedały powinny być na tym samym lub prawie na tym samym poziomie,
- 30.03 – gdy potrzebne są przesuwne pedały hamowania i przyspieszenia,
- 30.04 – dla auta, w którym mają występować pedały hamowania i przyspieszenia z przesuwem i szyną,
- 30.05 – jeżeli pojazd ma mieć składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia,
- 30.06 – dla pojazdów z wypiętrzoną podłogą,
- 30.07 –gdy z boku pedału hamulca ma być przegroda,
- 30.08 – jeśli potrzebna jest przegroda na protezę lub szynę z boku pedału hamulca,
- 30.09 – gdy wymagana jest przegroda pod pedałami hamowania i przyspieszenia,
- 30.10 – jeśli trzeba zadbać o podparcie pięty lub nogi,
- 30.11 – gdy niezbędne jest elektryczne sterowanie hamowaniem i przyspieszaniem.
Grupa 35 – wymagające modyfikacji urządzeń sterowania
- 35.01 – gdy w aucie stosowane są urządzenia sterowania obsługiwane bez negatywnego wpływu na kierowanie i obsługę,
- 35.02 – jeśli auto ma mieć urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów,
- 35.03 – dla aut, w których urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów lewą ręką,
- 35.04 – jeśli w aucie urządzenia sterowania są obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów prawą ręką,
- 35.05 – gdy urządzenia sterowania obsługiwane są bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia.
Grupa 40 – zmiany w układzie kierowniczym
- 40.01 – gdy potrzebny jest zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
- 40.02 – jeśli niezbędny jest układ kierowniczy z aktywnym wspomaganiem,
- 40.03 – gdy wymagany jest układ kierowniczy z systemem rezerwowym (sprzężeniem zwrotnym),
- 40.04 – jeśli potrzebna jest wydłużona kolumna kierownicy,
- 40.05 – gdy musi być zastosowana zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
- 40.06 – jeśli w aucie ma być wychylne koło kierownicy,
- 40.07 – jeśli niezbędne jest pionowe koło kierownicy,
- 40.08 – gdy potrzebne jest poziome koło kierownicy,
- 40.09 – jeśli w aucie ma być zastosowane kierowanie nożne,
- 40.10 – gdy konieczny jest alternatywny system kierownicy (drążek),
- 40.11 – jeśli musi pojawić się gałka na kierownicy,
- 40.12 – gdy wymagana jest szyna ortopedyczna ręki na kole kierownicy,
- 40.13 – jeśli potrzebna jest modyfikacja ze stawem szynowym.
Grupa 42 i 43 – dla modyfikacji lusterek lub fotela kierowcy
- 42.01 – gdy potrzebne jest zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe,
- 42.02 – jeśli zewnętrzne lusterko ma być na wysięgniku,
- 42.03 – gdy potrzebne jest dodatkowe zewnętrzne lusterko pozwalające na obserwację ruchu,
- 42.04 – jeśli niezbędne jest panoramiczne wewnętrzne lusterko,
- 42.05 – gdy wymagane jest lusterko do obserwacji martwych pól,
- 42.06 – jeśli potrzebne jest elektrycznie sterowane zewnętrzne lusterko (lusterka);
- 43.01 –gdy fotel kierowcy ma być na dobrej wysokości obserwacyjnej i w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
- 43.02 – jeśli fotel kierowcy powinien być dostosowany do kształtu ciała,
- 43.03 –gdy fotel kierowcy ma być z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
- 43.04 – jeśli fotel kierowcy ma mieć podłokietnik,
- 43.05 – gdy niezbędne są wydłużone szyny prowadzące fotela kierowcy,
- 43.06 – jeśli potrzebny jest zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
- 43.07 – gdy niezbędny jest pas bezpieczeństwa szelkowy.
Grupa 44 – dla modyfikacji motocykli i motorowerów
- 44.01 –gdy wymagany jest hamulec z pojedynczym sterowaniem,
- 44.02 – jeśli potrzebny jest zmodyfikowany hamulec ręczny,
- 44.03 – gdy wymagany jest zmodyfikowany hamulec nożny,
- 44.04 – jeśli potrzebna jest zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
- 44.05 – gdy niezbędna jest ręczna zmiana biegów i ręczne sprzęgło,
- 44.06 – jeżeli pojazd ma mieć zmodyfikowane lusterko (lusterka) wsteczne,
- 44.07 – gdy wymagane jest zmodyfikowane wskaźniki kontrolne (kierunkowskazy, lampy hamulca),
- 44.08 – jeśli wysokość siedzenia ma pozwolić kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej.
Pozostałe oznaczenia
W dokumencie mogą pojawić się także inne oznaczenia. Wśród nich znajdziesz kody:
- 45 – dla motocykli wyłącznie z koszem,
- 50 lub 51 – dla określonego pojazdu (poprzez kod VIN lub tablice rejestracyjna),
- 70 lub 71 – dotyczące wymiany lub wtórnika prawa jazdy,
- 72, 73, 74, 75, 76 77, 78, 79 – dotyczące szczególnych specyfikacji pojazdów, na które wydane zostało uprawnienia,
- 95, 96 – wymagające posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych lub dodatkowych uprawnień,
- 101 – wymagające dodatkowego oznakowania pojazdu,
- 102, 103, 104, 105 – dotyczące specyficznych form wymiany prawa jazdy,
- 106 – dotyczące zakazu w zakresie kat. B przy posiadaniu kat. C1, C, D1 lub D,
- 107 – dotyczące wymogu dostosowania pojazdu do rodzaju schorzenia.